Restauratie zerken van Farmsum
In 2012 en 2013 werden tijdens opgravingen in de kerk van Farmsum tientallen grafzerken uit de vijftiende tot en met de achttiende eeuw ontdekt. In een klap werd Farmsum een van de rijkste kerken in de provincie Groningen op het gebied van funerair erfgoed - met uitzicht op nog meer
Het gaat om de zerken van Haye Ripperda II en Frouke Onsta. De Onsta’s en de Ripperda’s behoorden in de middeleeuwen tot de machtigste hoofdelingenfamilies in het Groninger land.
Haye Ripperda II werd omstreeks 1455 geboren als zoon van Unico Ripperda (zoon van Bole
Ripperda en Hille Wigboldes) en Ulske Ukena (dochter van Focke Ukena en Hiddeke to Wijtwerd). Hij huwde Ailke Houwerda (dochter van Omke Snelgersma). Uit dit huwelijk stamt de hoofdtak Ripperda in Farmsum. In 1504 overleed Haye Ripperda II in Farmsum. Haye gold, tezamen met de Van Ewsums, als de voornaamste leden van de Ommelander ridderschap.
Na de (zeer afgesleten) zerk van Andolf Nittersum te Stedum (1471) is deze betrekkelijk goed bewaard gebleven zerk de oudste portretzerk in de provincie Groningen. Haye is afgebeeld als krijgsman in harnas, met een zwaard aan zijn zij en een helm aan zijn voeten.
Frouke Onsta was dochter van Abele Onsta en Hille Jarges. Zij huwde in augustus 1475 met Focke Ripperda (ook wel naar zijn grootvader Focke Ukena genoemd). Minder dan twee jaar later overleed zij al op Urbanusdag (25 mei) 1477 met nalating van één zoon, Peter Ripperda.
Frouke zal toen hoogstens een jaar of 25 zijn geweest. Frouke en haar man Focke zullen op de borg in Farmsum hebben gewoond. De zerk is uitzonderlijk fraai en goed bewaard gebleven. Het is de eerste 15de eeuwse zerk sinds ruim 50 jaar die is teruggevonden.
Werknemers van bouwbedrijf Blokzijl uit Blijham takelden de zerken in samenwerking met natuursteenbedrijf Tonkes van hun plaats, om ze vervolgens in een vrachtwagen naar Veendam te vervoeren. De zwaarste zerk woog ruim 1400 kilo en is van Frouke Onsta.
De operatie vroeg veel geduld en overleg, maar ook improvisatie. Dit omdat elke zerk anders is. De ene grafsteen bleek een mooi geheel terwijl andere stenen in stukken van hun plaats moesten worden getild.
.De zandstenen zerken van Unico Ripperda II (1474) en Hayo Ripperda II (1504) blijven in de kerk en zijn daar door natuursteenbedrijf Tonkes gerestaureerd. Het gaat om waardevolle, maar ook zeer kwetsbare zerken van een invloedrijke familie.
- See more at: http://www.eemsbode.nl/nieuws/15112/grafzerken-farmsum-overgebracht-naar-veendam/#sthash.CoeiUIwY.dpuf
Medio 2014 is de hele restauratie afgerond en zijn de zerken in de kerk van Farmsum te bewonderen.